تأثیر تنش شوری بر ویژگی‌های بیوشیمیایی ژنوتیپ‌های بومی، غیربومی و هیبرید انگور (Vitis vinifera) در شرایط درون شیشه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی فیزیولوژی و اصلاح درختان میوه، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

2 دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

3 استاد گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

4 استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

5 استاد پژوهش بخش تحقیقات زراعی باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج، ایران

10.30466/rip.2021.121089

چکیده

تنش ­­شوری تهدید جدی در مقابل فعالیت­های کشاورزی است که بر متابولیسم سلول­های گیاهی تأثیر گذاشته و باعث کاهش عملکرد گیاه می­شود. در مطالعه حاضر­، تأثیر غلظت­های 0، 25، 50 و 100 میلی­مولار کلرید سدیم بر صفات بیوشیمیایی از قبیل میزان تجمع Na+ و K+، مالون­دی­آلدئید، گلایسین بتائین و نشت الکترولیت 21 ژنوتیپ­ مختلف انگور با طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در شرایط درون شیشه­ای مطالعه شد. نتایج نشان داد که میزان تجمع Na+، مالون­دی­آلدئید و نشت الکترولیت در سطح شوری 100 میلی­مولار برای رقم مقاوم رشه به ترتیب به میزان 285/11 میلی­مول برگرم، 0103/0 میکرومول برگرم و 79/66 درصد بود در حالی که در رقم حساس مانند رقم هیبرید H1R18B2 به میزان 32/24 میلی­مول بر گرم، 196/0 میکرومول بر گرم و 24/94 درصد بدست آمد که طور معنی داری بالاتر از رقم رشه بود. در تیمارهای تنش­شوری میزان K+در مقایسه با  شاهد (غلظت­ 0 میلی­مولار کلرید سدیم محیط کشت موراشیگ و اسکوگ) کاهش یافت و این کاهش در رقم رشه در مقایسه با سایر ارقام، کمترین مقدار بود. طبق نتایج این مطالعه، هر یک از ارقام مورد بررسی تغییرات متمایزی در رابطه با ترکیب صفات بیوشیمیایی مورد مطالعه نشان دادند که می تواند حاکی از مقاومت ژنتیکی متفاوت ارقام باشد. شناسایی ویژگی­های مقاومتی متفاوت می­تواند اصلاح­گران را در تولید ارقام مقاوم با مکانیسم­های مختلف مقاومت یاری نماید. از ژنوتیپ­های مقاوم می­توان به عنوان پایه­های مقاوم در توسعه کشت و ایجاد تاکستان در زمین­های ­شور اطراف دریاچه ارومیه استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها