اثر pH محیط کشت و غلظت ساکارز بر جوانه‌زنی درون شیشه‌ای دانه گرده ارقام مختلف خرما (Phoenix dactylifera L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ژنتیک و بهنژادی،پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری، موسسه علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.

2 استادیار پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری، موسسه علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران.

چکیده

جوانه­زنی درون شیشه­ای برای تعیین قدرت جوانه­زنی دانه گرده به­کار می­رود. در این مطالعه طی دو آزمایش مجزا، اثر سطوح مختلف pH (7/4، 7/5، 7/6 و 7/7) و ساکارز (صفر، 6، 10 و 14 درصد) محیط کشت بر جوانه­زنی درون شیشه‌ای دانه گرده در چهار رقم خرما (غنامی قرمز، سبزپرک، وردی و نر پاکوتاه) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که جوانه‌زنی دانه‌گرده ارقام مختلف خرما با افزایش pH محیط کشت از 7/4 تا 7/6 افزایش می­یابد، در صورتی‌که با قلیایی شدن محیط کشت (pH برابر 7/7) میزان جوانه­زنی کاهش یافت. بیشترین و کمترین  جوانه­زنی دانه گرده به ترتیب در ارقام غنامی قرمز (6/76%) و سبزپرک (3/57%) تحت شرایط pH بهینه (7/6) مشاهده شد. اثر غلظت ساکارز محیط کشت بر جوانه‌زنی دانه‌ گرده معنی‌دار بود، به­طوری‌که بیشترین درصد جوانه‌زنی دانه‌ گرده در غلظت شش درصد مشاهده شد و در ساکارز 10 و 14 درصد، جوانه­زنی دانه گرده در ارقام مختلف کاهش یافت. در بین ارقام مورد مطالعه، رقم نر پاکوتاه بیشترین درصد جوانه­زنی دانه گرده را در محیط ساکارز شش درصد نشان داد.

کلیدواژه‌ها