برآورد ارزش اصلاحی برخی صفات پومولوژیک در ارقام انگور آذربایجان غربی با استفاده از نشانگرهای ISSR

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری ، گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران

2 استاد گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

3 دانشیار پژوهشی بخش تحقیقات باغبانی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سنندج، ایران.

4 استاد گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

5 استاد، موسسه تحقیقات CEBAS، مورسیا، اسپانیا

چکیده

در یک برنامه اصلاحی اطلاع  از نحوه عمل ژن­ها مهم می­باشد چرا که دانش در این زمینه به محقق در طراحی برنامه­های تلاقی و انتخاب موثر کمک می­نماید. در این پژوهش، ارزش اصلاحی برای 14 صفت (مواد جامد محلول، pH، اسیدیته، وزن حبه، وزن گوشت حبه، وزن تک بذر، تعداد بذر، حجم آب میوه،  عرض خوشه، طول خوشه، وزن خوشه، درصد جوانه­زنی دانه گرده، درصد تشکیل میوه در شرایط گرده­افشانی آزاد و گرده­افشانی کنترل شده) در 45 رقم انگور آذربایجان غربی با استفاده از بهترین پیش­بینی نااُریب خطی (BLUP) برآورد شد. با در نظر گرفتن مجموع رتبه­های ارزش­های اصلاحی جمیعِ صفات مورد مطالعه، ارقام آق­شانی، قره­شانی، لعل­قرمز، انگوتکه، قزل اوزوم، طائفی، تبرزه قرمز، صاحبی قرمز بالاترین رتبه را داشتند. در بین ارقام بی­­دانه مورد مطالعه؛ رقم رجین از لحاظ وزن تک بذر و رقم بیدانه سفید از لحاظ تعداد بذر دارای بالاترین ارزش اصلاحی بودند. در بین ارقام دانه­دار؛ رقم شیرازی از لحاظ وزن تک بذر و رقم چاوه­گا از لحاظ تعداد بذر دارای بالاترین ارزش اصلاحی بودند. ارقام طائفی، صاحبی قرمز، سرقوله، چاوه­گا، گزندایی و قزل اوزوم با داشتن ارزش اصلاحی بالا و مثبت برای صفات وزن حبه، وزن گوشت و حجم آب میوه می­توانند به عنوان والد مناسب برای اصلاح این صفات در برنامه­های تلاقی استفاده شوند چرا که بهتر می­توانند خصوصیات خود را به نتاج منتقل نمایند. ارقام ات­اوزوم، ریش بابا قرمز، شاهرودی، صاحبی قرمز، تَبَرزه قرمز، دَستَرچین، لعل قرمز، الحقی، آق شانی و انگوتکه نیز برای سه صفت طول خوشه، عرض خوشه و وزن خوشه دارای ارزش اصلاحی مثبت و بالا بودند و بنابراین می­توانند به عنوان والد مناسب برای اصلاح این صفات در برنامه­های اصلاحی استفاده شوند.

کلیدواژه‌ها