شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل تعدیل یافته ASIIG، راهکاری برای تجمیع اثرات سازگاری و عملکرد در زیتون(Olea europaea)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اصلاح نباتات، گروه ژنتیک و به‌نژادی‌گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین

2 گروه ژنتیک و به‌نژادی‌گیاهی، دانشکده‌ی کشاورزی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران.

3 دانشیار پژوهشی، پژوهشکده میوه‌های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

4 استادیارگروه باغبانی، دانشکده‌ی کشاورزی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین

10.30466/rip.2021.121087

چکیده

یکی از چالش‌های اساسی در تبیین سازگاری ارقام با محیط‌های مختلف کشت، وجود اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط است. در این پژوهش و جهت رسیدن به راهکاری منطقی برای ادغام اثرات تولید و پایداری، از داده‌های عملکرد هشت رقم مطرح زیتون، که طی سال‌های 1392 تا 96  در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفیRCBD) ) با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی زیتون طارم کاشته شده‌اند، استفاده شده است. پس از تعدیل داده‌های عملکرد ارقام در‌ طی سال‌های آزمایشی و تایید وجود اثر متقابل ژنوتیپ در محیط با استفاده از تجزیه مرکب، از بیست پارامتر مختلف پایداری، برای سنجش پایداری ارقام استفاده گردید. سپس با ارائه‌ی راهکار شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل تعدیل یافته یا ASIIG جهت تجمیع اثرات مختلف سازگاری و عملکرد استفاده شد. بالاترین مقدار میانگین تولید در این آزمایش در رقم کنسروالیا  با 74/40 کیلوگرم در درخت و کمترین مقدار تولید در رقم شنگه با تولید 59/8 کیلوگرم در هر درخت مشاهده شد. روش واریانس پایداری رومرSd2) ) رقم بسیار کم محصول روغنی را به عنوان رقم پایدار در این آزمایش معرفی کرد. مقدار اکووالانس ریک (Wi) برای رقم کرونیکی کمترین مقدار و برای رقم کنسروالیا بیشترین مقدار بود. روش ASIIG ارقام شرکت کننده در آزمایش را به چهار گروه، کاملاً پایدار، پایدار، ناپایدار و کاملاً ناپایدار تقسیم‌بندی کرد. گراف روش ASIIG توانست با کیفیتی بالا، ارقام شرکت­کننده در این آزمایش را بر اساس مطلوبیت گروه‌بندی نماید. در این روش رقم کرونیکی با 76 درصد شباهت به ژنوتیپ‌ ایده‌آل، مطلوب‌ترین رقم شناخته شد و رقم شنگه با 22 درصد شباهت به ژنوتیپ ایده‌آل بدترین ژنوتیپ شرکت کننده در آزمایش بر اساس معیارهای پایداری و عملکرد بود. با توجه به عملکرد بالا و پایداری نسبی در دو رقم کرونیکی و کنسروالیا، این ارقام بهترین ارقام در ایستگاه تحقیقاتی طارم شناخته شدند.

کلیدواژه‌ها

پژوهش های میوه کاری
دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 1
اردیبهشت 1400
صفحه 66-76

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار