بررسی زنیا و متازنیا در سه رقم فندق تحت تیمار گرده زاهای متفاوت و محلول‌پاشی روی و بور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری باغبانی (میوه‌کاری)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، ایران.

2 دانشیار گروه باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، ایران.

3 استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران.

10.30466/rip.2021.53457.1170

چکیده

ارقام تجاری فندق ( (Corylus avellana L.تفاوت قابل توجهی هم از لحاظ سازگاری گرده و هم‌چنین از نظر صفات و ترکیبات میوه و مغز دارند. این پژوهش با هدف ارزیابی اثرات منابع گرده مختلف بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی میوه در برخی از ارقام فندق ایران انجام شد. این مطالعه به­ صورت آزمایش اسپلیت‌ فاکتوریل با سه فاکتور که فاکتور اول شامل ارقام تجاری منتخب به­ عنوان والد مادری (گرداشکورات، فرتیل، سگورب)، فاکتور دوم گرده در چهار سطح شامل خودگرده ­افشانی، گرده حاصل از سه رقم گرچه، بولیبا و داویانا و فاکتور سوم شامل محلول­پاشی با دو ریزمغذی بور و روی در چهار سطح (شاهد، بور، روی و بور + روی) بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در منطقه اشکورات استان گیلان اجرا شد. نتایج نشان داد در تمامی ارقام مورد مطالعه دیکوگامی وجود داشت و تمام ارقام نر‌پیش‌رس بودند. نتایج بدست آمده حاکی از معنی­ دار بودن اثرات والد گرده بر صفات بذر و میوه فندق بود. براساس تجزیه واریانس داده­ ها اثر سه­ جانبه رقم مادری، رقم گرده­ زا و محلول­پاشی ریزمغذی­ ها بر ابعاد مغز، پروتئین و فسفر در سطح 1 درصد معنی­ دار بود. بیشترین (6 /11 درصد) و کم‌ترین (81 /8 درصد) مقدار پروتئین به ­ترتیب در تیمار فرتیل با دانه گرده گرچه و محلول‌پاشی بور و روی، و تیمار گرداشکورات با دانه گرده داویانا و بدون محلول‌پاشی مشاهده شد. بیشترین (9 /201 درصد) و کم‌ترین (8 /26 درصد) مقدار فسفر به ترتیب در تیمار گرداشکورات با دانه گرده گرچه و محلول‌پاشی روی و تیمار سگورب با دانه گرده بولیبا و بدون محلول‌پاشی مشاهده شد. بیشترین (1125 میلی‌متر مکعب) و کم‌ترین (2 /797 میلی‌متر مکعب) حجم مغز به ترتیب با منبع گرده گرچه با محلول‌پاشی و بدون محلول‌پاشی مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها