تأثیر محلول پاشی برگی اسید سالیسیلیک بر پاسخ‌های رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی ارقام تجاری زیتون در شرایط تنش کم آبیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران.

2 دانشیارگروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 مربی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران.

10.30466/rip.2021.53696.1190

چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر محلول­پاشی برگی اسید سالیسیلیک بر پاسخ­های رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی ارقام تجاری زیتون در شرایط تنش کم آبیاری در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو استان کرمانشاه به­صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه فاکتور (غلظت های اسید سالیسیلیک، رژیم­ های آبیاری و ارقام زیتون) و سه تکرار و در سال زراعی 98-97 اجرا گردید. دو مرحله محلول­ پاشی کامل درختان زیتون با اسید سالیسیلیک در غلظت­ های صفر به­ عنوان شاهد (محلول­پاشی با آب)، 1/5 و 3 میلی ­مولار در مراحل قبل از گلدهی و قبل از شروع رشد سریع میوه، انجام گردید. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری به میزان 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی درختان زیتون بود. مواد آزمایشی این تحقیق درختان 17 ساله سه رقم زیتون شامل ارقام کنسروالیا، زرد و آمفی­ سیس بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که واکنش ارقام زیتون مورد مطالعه به تنش کم آبیاری متفاوت بود. رقم کنسروالیا تحت تنش آبی و محلول­پاشی اسید سالیسیلیک از وضعیت رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی مناسب‌تری برخوردار بود. بیشترین میزان رشد و قطر شاخه مربوط به تیمار اسید سالیسیلیک در غلظت سه میلی­ مولار و تیمار آبیاری 100 درصد بود. با افزایش تنش آبی محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیل کاهش یافت و با کاربرد اسید سالیسیلیک در غلظت سه میلی­مولار میزان آنها در مقایسه با شرایط بدون اسید سالیسیلیک افزایش یافت. از طرفی با افزایش تنش آبی نشت یونی، پرولین آزاد برگ، قندهای محلول، میزان فنل و مالون­ دی آلدهید افزایش نشان داد در حالی­که اسید سالیسیلیک در غلظت سه میلی ­مولار باعث کاهش این صفات گردید. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان با استفاده از اسید سالیسیلیک در غلظت سه میلی ­مولار، کم آبیاری را بدون صدمه به درختان زیتون در باغات زیتون اعمال نمود و از این طریق در مصرف آب آبیاری باغات زیتون صرفه‌جویی کرد.

کلیدواژه‌ها