تاثیر استفاده ازملاتونین، کیتوزان و هیدروکسی پروپیل‌ متیل‌سلولز بر برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی انار Punica granatum L. تحت تنش شوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم و مهندسی باغبانی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

2 کارشناسی ارشد گروه علوم و مهندسی باغبانی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

3 استادیار گروه علوم و مهندسی باغبانی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

10.30466/rip.2022.54230.1237

چکیده

انار از مهم‌ترین محصولات باغبانی است و ایران یکی از تولیدکننده‌های عمده آن در جهان به شمار می‌رود از طرفی شوری از مهمترین مشکلات محیطی در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. اخیرا کاربرد محرک‌های زیستی در کاهش اثرات نامطلوب تنش‌های محیطی از جمله شوری افزایش یافته است. پژوهش حاضر جهت بررسی اثرات پیش‌تیمار غلظت‌های مختلف کیتوزان‌، ملاتونین و هیدروکسی پروپیل‌ متیل‌سلولز (HPMC) روی نهال‌های دو‌ساله انار (رقم ملس ساوه) در شرایط تنش شوری بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه مراغه اجرا شد. فاکتور اول شامل شوری در دو سطح (صفر و 100 میلی‌مولار کلرید سدیم) و فاکتور دوم شامل پیش‌تیمار ملاتونین با غلظت‌ 50 میلی‌گرم در لیتر، کیتوزان، HPMC، و ترکیب ملاتونین پوشش‌دار شده با کیتوزان و HPMC همه با غلظت‌ 100 میلی‌گرم در لیتر و آب مقطر به عنوان شاهد بود. نتایج نشان داد تنش شوری منجر به کاهش تعداد برگ، میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و پایداری غشاء گردید؛ اما میزان پرولین، سوپراکسیددیسموتاز و مالون‌دی‌آلدئید را افزایش داد. همچنین پیش‌تیمار ترکیبی HPMC، ملاتونین و کیتوزان منجر به افزایش تعداد برگ، رنگیزه‌های فتوسنتزی، پایداری غشاء، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و کاهش مالون‌دی‌آلدئید گردید. بعلاوه استفاده از پیش‌تیمار ملاتونین به تنهایی نیز اثرات مثبتی بر رشد گیاه و کاهش میزان پراکسیدهیدروژن داشت. بر اساس نتایج پژوهش حاضر به منظور کاهش اثرات منفی تنش شوری پیش‌تیمار ترکیبات HPMC، ملاتونین و کیتوزان و بویژه ملاتونین پوشش‌دار شده با کیتوزان و HPMC توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها