اثر غلظت‌های مختلف عناصر غذایی محیط کشت بر جوانه‌زنی درون شیشه‌ای دانه ‌گرده ارقام مختلف خرما (Phoenix dactylifera L.)

نویسنده

استادیار پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری، موسسه علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز

چکیده

جوانه‌زنی درون شیشه‌ای تکنیکی موثر برای درک جنبه‌های اساسی و کاربردی بیولوژی دانه ‌گرده محسوب می‌شود. در این آزمایش، اثر غلظت‌های مختلف اسید بوریک (0، 50، 100 و 200 میلی­گرم در لیتر)، نیترات­ کلسیم (0، 100، 200 و 300 میلی­گرم در لیتر)، سولفات منیزیم (0، 100، 200 و 300 میلی­گرم در لیتر) و نیترات ­پتاسیم (0، 100، 200 و 300 میلی­گرم در لیتر) روی جوانه‌زنی درون شیشه ­ای 4 رقم خرما ( غنامی قرمز، نر پاکوتاه، سبز پرک و وردی) ارزیابی گردید. نتایج نشان داد اثر غلظت عناصر محیط کشت بر درصد جوانه‌زنی دانه گرده ارقام نر مورد آزمایش معنی‌داری بود. جوانه‌زنی دانه‌ گرده ارقام خرما با افزایش غلظت نیترات­ کلسیم در محیط کشت تا 300 میلی‌گرم در لیتر افزایش یافت، در صورتی ‌که در غلظت‌های مختلف اسید بوریک و نیترات ­پتاسیم، جوانه‌زنی تا غلظت 100 میلی‌گرم در لیتر افزایش و به تدریج در غلظت‌های بالاتر تا 200 و 300 میلی‌گرم در لیتر به ترتیب کاهش نشان داد. جوانه‌زنی دانه ­گرده به‌طور معنی‌داری در غلظت 200 میلی‌گرم در لیتر سولفات منیزیم نسبت به سایر غلظت­ها بالاتر بود. بین ارقام مختلف از نظر جوانه‌زنی دانه ­گرده در محیط‌های کشت مختلف، تفاوت معنی­ داری وجود داشت. در غلظت‌های بهینه بر، کلسیم، منیزیم و پتاسیم بیشترین جوانه‌زنی دانه گرده در رقم نر پاکوتاه بدست آمد.

کلیدواژه‌ها