بررسی فاکتورهای موثر در القای کالوس ‌انگور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

2 دانشیار گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

3 دانشیار گروه بیوتکنولوژی، مرکز بین المللی علوم، تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، کرمان

4 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر

چکیده

انگور یکی از محصول‌های باغی مهم و مورد توجه جهان است که در کشورهای زیادی کشت می‌شود. تولید کالوس در انگور می‌تواند با اهدافی از جمله ریزازدیادی از طریق رویان‌زایی، تولید متابولیت‌های ثانویه و انتقال ژن انجام شود. با توجه به این کاربردها، در این تحقیق آزمایش‌های مستقلی برای بهینه سازی کالوس‌زایی انگور انجام شده است. ابتدا، اثرات نوع محیط‌ کشت (MS ،WPM  و B5)، غلظت‌ Kin در سه سطح ( 1، 2 و 3 میلی‌گرم در لیتر) و غلظت NAA در چهار سطح (0، 1/0، 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. همچنین در آزمایشات دیگر اثرات هریک از نمک‌های عناصر پرمصرف (KH2PO4، MgSO4.7H2O، CaCl2.2H2O، KNO3وNH4NO3) با غلظت‌های 25/1، 5/1 و 2 برابر غلظت آن در محیط کشت پایه MS) و نیز بررسی اثرات نوع و غلظت منبع هیدرات کربن (شکر معمولی، ساکارز و شکر قهوه‌ای در سه غلظت مختلف 20، 30 و 40 گرم در لیتر) به صورت آزمایشات جداگانه و در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شدند. نتایج تاثیر محیط‌های کشت مختلف با غلظت‌های متفاوت تنظیم کننده‌های رشد گیاهی نشان داد که تیمار 7T (محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی‌گرم در لیتر NAA و 2 میلی‌گرم در لیتر Kin)، در مقایسه با سایر تیمارها، دارای بیشترین متوسط وزن تر کالوس (31/12 گرم) بود. همچنین با افزایش 25/1 و 5/1 برابر در غلظت نمک‌هایMgSO4.7H2O و NH4NO3 و نیز افزایش 5/1 و 2 برابر در غلظت CaCl2.2H2O در محیط کشت پایه MS، بیشترین متوسط وزن تر کالوس بدست آمد. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، استفاده از 30 گرم در لیتر شکر قهوه‌ای به عنوان منبع هیدرات کربن، بیشترین تاثیر را بر وزن کالوس داشت.

کلیدواژه‌ها