ارزیابی پتانسیل ژنتیکی ژرم‌پلاسم گردو در منطقه ارومیه برای گزینش ژنوتیپ‌های برتر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

2 دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

3 استادیار گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

4 کارشناس گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

چکیده

شناسایی و ارزیابی ژنوتیپ­های برتر و بومی درختان میوه از اهمیت بسیار بالایی در حفظ ژرم­پلاسم و برنامه­های اصلاحی برخوردار است. بسیاری از ارقام میوه حاصل انتخاب از بین ژنوتیپ­های محلی است. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ­های گردو در سطح شهرستان ارومیه، 42 ژنوتیپ پر محصول از مناطق مختلف شهرستان انتخاب گردید و همراه با رقم چندلر از لحاظ خصوصیات مهم فنولوژیکی و مورفولوژیکی میوه مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفاتی مانند وزن، طول، عرض میوه، ضخامت پوست، رنگ مغز، راحتی جدا شدن مغز، زمان باز شدن برگ­ها، زمان باز شدن و اتمام گل­های نر و ماده بر اساس توصیف­نامه گردو اندازه­گیری شد. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شد که تنوع بالایی در خصوصیات مورد ارزیابی بین ژنوتیپ­ها وجود داشت. طول خشک میوه بین 06/27 تا 20/47 میلی­متر، عرض میوه بین 60/24 تا 80/38 میلی­متر، وزن خشک میوه بین 63/5 تا 83/13 گرم و وزن خشک مغز بین 76/2 تا 13/7 گرم متغیر بودند. ژنوتیپ­های شماره 7، 11، 29، 30، 35، 36، 40، 41 و 42 بیشترین وزن و نسبت مغز به میوه را داشتند. همچنین ژنوتیپ­های 30 و 9 کمترین ضخامت پوست چوبی را به ترتیب با 76/0 و 80/0 میلی­متر داشتند. بر اساس نتایج همبستگی دوگانه صفات، روابط مثبت و منفی معنی­داری بین صفات مورد ارزیابی مشاهده شد. تجزیه خوشه­ای بر اساس کلیه صفات مورد ارزیابی به روش وارد توانست ژنوتیپ­های مورد مطالعه را در 3 گروه عمده قرار دهد. بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر تنوع خوبی در بین ژنوتیپ­های مورد مطالعه مشاهده شد که نشان­دهنده پتانسیل بالای ژرم­پلاسم گردو در منطقه ارومیه جهت انتخاب ژنوتیپ­های برتر و سازگار با شرایط اکولوژیکی منطقه می­باشد.
 

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار